Displaying items by tag: affaire

Waarom Limburg maar niet leert van zijn eigen schandalen

Door een belastingbetaler die het zat is

Er is iets grondig mis in Limburg. Terwijl gewone burgers hun belastingcenten keurig afdragen, lezen we over de Californië-affaire in Venlo – een nieuw hoofdstuk in het eindeloze boek van Limburgse bestuurlijke zelfgenoegzaamheid.
Een grondbedrijf, deels in publieke handen, verkoopt percelen aan de eigen directeur tegen dumpprijzen. Andere kopers betaalden drie keer zoveel. De rechter oordeelt dat er miljoenen moeten worden terugbetaald. En wat doen de bestuurders? Ze regelen het onderling. De schade wordt afgekocht, vermoedelijk met publiek geld.

De hoofdrolspelers? Bekenden. Lokale bestuurders die elkaar al jaren kennen, politici die elkaar de hand boven het hoofd houden, en een gouverneur – Emile Roemer – die vooral rust wil uitstralen, niet verantwoordelijkheid. Weer klinkt het vertrouwde refrein: “Er zijn fouten gemaakt, maar we gaan door.”
De echte consequenties? Geen. Niemand stapt op. Niemand zegt: “Dit is mijn fout.”

De vriendenreünie in actie

Wat hier gebeurt, past naadloos in het patroon dat onderzoeksjournalisten Joep Dohmen en Paul van der Steen al beschrijven in hun boek De Vriendenreünie: Limburgse praktijken. Hun conclusie is pijnlijk helder: Limburg kampt niet met incidenten, maar met een systeem.
Een bestuurscultuur waarin macht, vriendschap en belangenverstrengeling hand in hand gaan. Waar toezichthouders en bestuurders elkaar kennen van dezelfde borrels, politieke netwerken of carnavalsverenigingen. Waar men liever intern “een oplossing zoekt” dan publiek verantwoording aflegt.

Dohmen en Van der Steen laten zien hoe weinig er is veranderd sinds De Vriendenrepubliek uit 1996. De woorden zijn moderner geworden – men spreekt nu over “publiek-private samenwerking” en “regionale innovatie” – maar onder de oppervlakte is het dezelfde gesloten kring van oude bekenden die elkaar de bal toespelen.

De prijs van geslotenheid

Wat de burger ziet, is pijnlijk voorspelbaar:

• Geen politieke verantwoordelijkheid. Bestuurders blijven zitten, ook als hun organisatie miljoenenverlies lijdt.
• Geen transparantie. Dossiers verdwijnen in juridische mist, of worden weggemoffeld onder “gevoeligheid”.
• Geen toezicht dat bijt. Het Openbaar Ministerie kijkt weg zodra het politiek wordt. De gouverneur houdt zich stil “in afwachting van het proces”.

En ondertussen betalen wij, de belastingbetalers, voor hun bestuurlijke ritselwerk. De schade van de Californië-affaire zal – hoe men het ook noemt – uiteindelijk worden verhaald op publieke middelen. Precies zoals dat ging in eerdere Limburgse debacles: van het DSM-terrein tot de provinciale subsidieschandalen.

Het vertrouwen is op

De burger walgt – niet uit cynisme, maar uit vermoeidheid. We zien bestuurders die met een glimlach verklaren dat ze “leren van deze zaak”, om vervolgens door te gaan alsof er niets is gebeurd.
We zien een politiek systeem dat zichzelf beschermt in plaats van het publieke belang.
En we zien een provinciale top die het woord “integriteit” zo vaak gebruikt dat het zijn betekenis verliest.

Limburg hoeft niet perfect te zijn. Maar het verdient wél bestuurders die verantwoordelijkheid nemen, open kaart spelen en afstand houden tot hun eigen netwerk.
Zolang dat niet gebeurt, blijft de provincie gevangen in haar eigen vriendenreünie – en blijft de burger betalen voor hun fouten.

Echte verandering begint met consequenties

De enige manier om de Limburgse bestuurscultuur te veranderen, is door eindelijk daden te verbinden aan woorden. Dat betekent: bestuurders die aftreden na falen. Dossiers die openbaar worden. En een Openbaar Ministerie dat niet buigt voor politieke druk, maar zijn werk doet – onafhankelijk en zichtbaar.

Tot die dag blijft het hier bij hetzelfde scenario: bestuurders regelen het onderling, de burger betaalt, en Limburg leert niets.