maandag 22 mei 2023

Venraysbroek: illegale ontgronding vs. zetting schade aan huizen?

Venraysbroek: illegale ontgronding vs. zetting schade aan huizen?

Heeft er rondom de voormalige stort Venraysbroek een illegale ontgronding plaatsgevonden is de vraag. Dat er een grootschalige ontgronding heeft plaats gevonden staat als een paal boven water. In het ‘Cultuurtechnisch plan gebr. Loonen’ is weergegeven wat er allemaal veranderen zou. Dit plan is op 21 mei 2019 afgetekend door de in functie zijnde wethouder Jan Loonen en op 29 oktober 2019 door Arnold Jansen namens Waterschap Limburg.

Op de kaarten van dit plan is aangegeven dat er grootschalig drainage aangelegd zou worden. Omdat er beekdal hoogteverschillen aanwezig waren is het drainage plan in stukken opgedeeld. De hogere stukken kregen hun eigen drainage vak en de lagere dus ook. Een leiding- en putten plan zou nodig zijn om de drainage te realiseren. Uitvlakken van percelen was tot 30 centimeter toegestaan.

Cultuurtechnisch plan gebr. Loonen 

Frappant is dat het ‘Cultuurtechnisch plan gebr. Loonen’ afgetekend is na de vaststelling bestemmingsplan ‘Loobeek-Deelgebied De Spurkt en Venraysbroek’ op 30 oktober 2018.

Onderdeel van een procedure naar een vaststelling van een bestemmingsplan is dat belanghebbenden zoals omwonenden hun zienswijze en zorgen kenbaar kunnen maken. Wordt er voldoende met belanghebbenden rekening gehouden en is er kans dat er bijvoorbeeld schade optreedt door een veranderende grondwater huishouding?

Het cultuurtechnisch plan is ook nooit onderdeel geweest van de documenten die ten grondslag liggen aan de vaststelling van het bestemmingsplan ‘Loobeek-Deelgebied De Spurkt en Venraysbroek’. De belanghebbenden zoals de omwonenden hebben nooit aan zien komen dat er negatieve effecten in de grondwater huishouding zouden kunnen optreden. 

De vraag die nu voorligt is wie verantwoordelijk is voor de zettingsschade aan de huizen op de Endepoel. Extra fascinerend is dat het cultuurtechnisch plan helemaal niet is uitgevoerd zoals tussen de Loonens en het Waterschap overeengekomen. Er heeft voorafgaand aan het aanbrengen van de drainage een grote ontgronding plaatsgevonden. Onderstaand een beeld uit 2018 (Bron: AHN2) en 2021 (Bron: AHN4) hierop is duidelijk te zien dat de oorspronkelijke beekdal glooiingen verwijderd zijn. Alles is genivelleerd op biljartlaken niveau. Een berekening heeft aangetoond dat er ca. 71000 kubieke meter grond is verplaatst tot 2,5 meter diep. Dit alles zonder een ontgrondingsvergunning.

Endepoel AHN 2018

Algemene hoogtekaart Nederland 2018

Endepoel AHN 2021

Algemene hoogtekaart Nederland 2021

 

Inmiddels is er een handhavingsverzoek aan de provincie verzonden. Omdat het drainage plan heel anders is uitgevoerd en hierbij een ontgronding is toegepast om alles op één maaiveldniveau te krijgen, is dit waarschijnlijk illegaal gebeurd.

Een ontgrondingsvergunning is aan voorwaarden gekoppeld. Er moet worden gekeken naar archeologische en cultuurhistorische belangen, milieubelangen, natuur- en landschapsbelangen, ruimtelijke ordening, hydrologie en geologische belangen. Ook mogelijke effecten op bijvoorbeeld gebouwen zoals huizen en andere infra zoals gemeentelijke wegen moeten in kaart worden gebracht. Er moet een omgevingsdialoog gevoerd te worden om de belanghebbenden goed te informeren over de ingreep. Zodra een vergunningsaanvraag om te mogen ontgronden solide is onderbouwd, komt deze ter inzage en kunnen belanghebbenden zoals aanwonenden nog hun commentaar en zienswijze indienen. Hiermee kan er rekening gehouden worden met deze belanghebbenden en zou er bijvoorbeeld een eis neergelegd kunnen worden dat er een o-situatie van het huis opgenomen wordt in het plan. Dit om te kunnen aantonen dat er verbanden (kunnen) zijn tussen een veranderde grondwater huishouding en bijvoorbeeld verzakkende huizen.

Is er een partij die eigenhandig besloten heeft dat het allemaal anders kon? Een partij die vond dat draineren op verschillende hoogtes maar onhandig was en dat het beter kon, alles vlak, en dat een cultuurtechnisch plan overeengekomen tussen het Waterschap en de Loonens maar beter in de prullenbak kon?

Feiten:

  • Het drainage plan is na de vaststelling van het bestemmingsplan tot stand gekomen;
  • Het oorspronkelijke drainage plan is in geen enkele formele procedure voorbijgekomen waar belanghebbenden de kans zouden hebben gehad hun zienswijze of zorgen kenbaar te maken;
  • Het drainage plan is niet uitgevoerd zoals overeengekomen tussen de gebr. Loonen en Waterschap Limburg;
  • Er heeft een ontgronding plaatsgevonden die het mogelijk maakte om het gesegmenteerde drainage plan terug te brengen naar één of twee vlakken;
  • Er is door het waterschap/Loonen geen enkele effectenstudie gedaan waaruit zou blijken wat de gevolgen voor de omgeving zouden zijn (niet voor het oorspronkelijke en ook niet voor het werkelijk uitgevoerde plan);
  • Woningen van burgers hebben schade en lopen nog steeds schade op door de veranderde grondwater huishouding als gevolg van het drainagesysteem;
  • Cultuurhistorische belangen, milieubelangen, natuur- en landschapsbelangen, ruimtelijke ordening, hydrologie en geologische belangen zijn niet beschouwd;
  • Waterschap Limburg, als uitvoerder van het project Herinrichting Loobeekdal, wist van de afwijkende uitvoering van het drainage plan, maar heeft nooit ingegrepen;

Ook ambtenaren van Venray moeten geweten hebben dat er zich van alles afspeelde rondom de stort. Maar ja deze ambtenaren waren jarenlang geconditioneerd door een CDA gedomineerde club, en op dat moment de bewuste wethouder. In dat soort gevallen werd op legaliseren gekoerst i.p.v. handhaven.

Jan Loonen was wethouder (o.a. Grondzaken) ten tijde van deze ontwikkelingen. Heeft hij zich aan de wet gehouden of waren de belangen van de familie belangrijker?

Onderstaand een Archeologische advieskaart. Op het ontgronde perceel lag het advies om karterend of waarderend onderzoek uit te voeren voorafgaand aan de uitvoering van een ingreep zoals bijvoorbeeld een ontgronding. 

 

Archeologie

Bestemmingsplan Loobeek - deelgebied ‘De Spurkt’ en ‘Venrays broek’

Waren er wellicht archeologische waarden aanwezig? We zullen het nooit weten.

Het is publiekelijk bekend dat mensen die bij het project herinrichting Loobeekdal betrokken zijn geweest uitspraken hebben gedaan zoals “wat daar bij Loonen gebeurt is ongelooflijk”. Het wordt steeds duidelijker wat daar mee bedoeld werd. Bij het waterschap moet ondubbelzinnig duidelijk zijn dat er is afgeweken van het cultuurtechnische plan. Er werd intern binnen de projectorganisatie over gepraat. Waarom is er niet ingegrepen? Jan Loonen was 'wethouder' ten tijde van deze ontwikkelingen. Heeft die zich aan de wet gehouden of waren de belangen van de familie belangrijker?

Terugkijkend naar de 31 punten eisenlijst die tussen Ger Driesen en Jan Loonen is opgetuigd in november 2016 en de een definitie 32 puntenlijst is omgevormd in november 2000 wordt de wansmaak nog groter (bron: Hoffmann onderzoek 2021). Er zijn afspraken gemaakt over een pompgemaal in vanuit het afleidingskanaal die door het waterschap zou moeten worden gerealiseerd. Is er gewoon een zak gemeenschapsgeld overhandigd waarmee Loonen ongehinderd zijn eigen gang kon gaan?

Conclusie is dat de beerput “Herinrichting Loobeekdal” nog lang niet gedempt is. Zorgelijk is dat de instanties die hier bevoegd gezag zijn zoals Waterschap Limburg, Gemeente Venray en de Provincie Limburg betrokken zijn bij het project herinrichting. Er zal niet veel animo zijn om te gaan handhaven omdat dit ook meteen een brevet van onvermogen oplevert voor de handhavende instantie.

Gedupeerde huizenbezitters moeten achteraf reconstrueren en onderbouwen wat er zich allemaal heeft afgespeeld. Het waterschap, die is aangesproken op het onderwerp, vertoont tot op heden afwijzend en vermijdend gedrag in de vorm van vertragen en toedekken. Heeft het waterschap zijn toezichthoudende taak wel uitgevoerd of zijn er oogjes dichtgeknepen om de CDA-verhoudingen niet te verstoren?

Wordt het niet eens tijd voor onafhankelijk strafrechtelijk onderzoek van buiten de provincie?