Het mestoverschot en de gevolgen daarvan
Het Nederlandse mestoverschot is in feite een overschot van ‘nutriënten‘: stikstof en fosfor. Die zijn aanwezig in kunstmest en in de grondstoffen van veevoer als granen en soja, aangevoerd van zowel binnen als buiten Europa. De geproduceerde dierlijke mest zorgt voor een verzadiging van de bodem. Vooral in de jaren 70 en 80 bevatte het veevoer zoveel fosfor dat dat nu nog merkbaar is in de bodem. Ondertussen probeert het Ministerie van Landbouw om de uitzondering om extra veel mest te mogen uitrijden op het land verlengd te krijgen. Met de dreigende waterkwaliteitscrisis (Nederland heeft de twijfelachtige eer om in Europa de slechtste waterkwaliteit te hebben) in het achterhoofd en de maatregelen die daar nog allemaal voor nodig zijn is dit natuurlijk dweilen met de kraan open. Immers bijna de helft van de watervervuiling heeft te maken met stikstof en fosfor als gevolg van overbemesting. Echter, het door velen als grootste overlast ervaren aspect van overbemesting is toch wel de stankoverlast, met name van varkens-en pluimveehouderijen. Tevens van pas met drijfmest behandelde akkers waar mais en raaigras gekweekt wordt en waarvoor dus de melkveehouderij verantwoordelijk is. Nederland is de lantaarndrager met het in stand houden van habitattypen in Europa. De druk op de natuur door het intensieve gebruik van ons kleine kikkerlandje is enorm. Ook in Venray is de afbraak van natuurwaarden een continue proces. Denk hierbij aan het St Annapark en de stort in het Venrays Broek waar de natuur tientallen jaren zijn gang heeft mogen gaan en nu weer ingeruild wordt voor een zonnepark.
De gevolgen van de stikstofcrisis voor de regio Venray
Als de stikstofplannen van minister van de Wal in de huidige vorm doorgang vinden, ongecorrigeerd door de aanpassingen gesuggereerd vanuit het Ministerie van Financiën, gaat dat grote gevolgen hebben voor de veehouderijen in de gemeente Venray. Er zal ruim 50% aan stikstofreductie moeten plaatsvinden. De directe nabijheid van Natura2000-gebieden zoals Boschhuizerbergen en Maasduinen is hier mede debet aan. De boosheid en bezorgdheid die de betreffende veehouders al kenbaar hebben gemaakt bij het college van B&W is begrijpelijk. Tegelijkertijd moeten we toch ook constateren dat de bestaande situatie niet zover had mogen komen en dat verleende vergunningen niet hadden mogen worden verleend. De jarenlange klachten over stankoverlast, fijnstofvervuiling en gezondheidsschaden dientengevolge werden zelden of nooit echt serieus genomen. Steeds wogen de boerenbelangen zwaarder. Dit had natuurlijk alles te maken met hoe de macht in deze regio verdeeld is. Het positieve aan deze crisis is misschien dat het met name de veehouders dwingt om creatief om te gaan met de situatie. Mogelijke oplossingen zijn te vinden in samenwerkingsverbanden tussen akkerbouwers en veehouders met als doel regionaal voedselaanbod te bewerkstelligen voor vaste klanten uit de regio. Dit alles op een zo natuur- en milieuvriendelijk mogelijke manier, want ook de akkerbouwers in deze regio kunnen nog veel duurzamer en bodemvriendelijker te werk gaan.
Er zou een soort heerboerconstructie kunnen ontstaan waarbij de supermarkten buiten spel komen te staan als grootverdienende tussenhandel. Wat eventuele financiering betreft zou de Rabobank zich eindelijk eens echt van hun duurzame kant kunnen laten zien. Geen woorden maar daden dus! Ook zou een serieus begin gemaakt kunnen worden met het regionale initiatief “Noord-Limburg, de gezondste regio “ waarvoor tientallen miljoenen klaarliggen, maar waar nog niets substantieels van is vernomen. Uiteraard zal ook de overheid eerlijk moeten zijn en niet de stikstofcrisis misbruiken voor andere doelen zoals huisvesting.
De nood is hoog. Ik weet niet of het opvalt maar het lijkt wel of het noordelijke halfrond in de fik staat. Overal bosbranden waar dit tot op heden niet gebruikelijk was. De intensieve landbouw, de continue afbraak van natuurwaarden voor mensen belangen breekt ons op. Dit is natuurlijk maar een onderdeel van het grote probleem. We gebruiken op dit moment in Nederland zoveel natuurlijke bronnen dat de Nederlandse overshoot day al op 12 april was. Het is een dieptepunt dat elk jaar geruisloos voorbij trekt, ook in Venray.
