Op 22 oktober 2024 heeft het college van B&W het raadsvoorstel vastgesteld voor de financiering van Stichting Economic Development Board Crossroads Limburg (Crossroads) voor de periode 2025–2028.

Op 5 november 2024 heeft de gemeenteraad de begroting 2025–2028, waarin de financiering van Crossroads was opgenomen, besproken. Ter voorbereiding hadden SP en D66 vragen gesteld. Met de gebruikelijke wollige en nietszeggende taal zijn deze vragen door B&W (lees: ambtenaren) afgedaan. Eén van de vragen was waarom de provincie Limburg is afgehaakt wat betreft subsidieverstrekking.

Het gegeven antwoord luidde: 
“De provincie heeft eenmalig een bijdrage geleverd via de Regiodeal 2020–2023. Daarna is afgesproken dat de regiogemeenten de financiering van de regionale multi-helixorganisatie op zich nemen. Op dezelfde manier heeft de provincie eenmalig bijgedragen aan de financiering van Keyport Nederweert: een vergelijkbare multi-helixorganisatie voor Midden-Limburg.”

Crossroads is een samenwerkingsverband tussen overheid, ondernemers en onderwijsinstellingen in Noord-Limburg. Het doel is om de regionale economie te versterken door middel van innovatie, circulaire productieprocessen en verbetering van de arbeidsmarkt. De organisatie fungeert als verbindende partij die complexe maatschappelijke vraagstukken gezamenlijk aanpakt.

Kortom: Crossroads is een ideaal gesubsidieerd habitat voor bijbaantjes en een parkeerplaats voor bestuurders, netwerkkoningen en -koninginnen. Wilt u zich verdiepen in hoe dit netwerk is opgebouwd, dan bevelen wij van harte het artikel Het fiasco EDB CL op Venlo-Transparant aan.

De gemeenteraad heeft op 10 december 2024 besloten Crossroads te financieren voor de periode 2025–2028. Gaat de gemeenteraad van Venray hier weer, onvolledig geïnformeerd door het college van B&W, de bietenbrug op?

De provincie Limburg is niet tevreden over de prestaties van Crossroads tot nu toe. In de brief van de provincie Limburg aan Stichting Economic Development Board Crossroads d.d. 25 maart 2025 is te lezen dat de provincie zich zorgen maakt. Er is een grote kans dat er gekort gaat worden op de lopende subsidietoezegging van de provincie.

Uit de brief zijn zes probleempunten te destilleren:

1. Niet-naleven van afspraken zonder toestemming: 
   Crossroads heeft grote wijzigingen in het project en de begroting doorgevoerd zonder vooraf toestemming van de provincie te vragen, zoals vereist.

2. Vertraging en onvoldoende voortgang op doelen: 
De organisatie heeft haar doelen slechts deels of vertraagd gerealiseerd.

3. De beoogde Quattro Helix-structuur is nog niet bereikt; samenwerking met belangrijke maatschappelijke partners blijft achter.

Het loket Fieldlabs functioneert onvoldoende en de toekomst ervan is onzeker.

4. Begrotingsafwijkingen en andere inzet dan afgesproken: 
   Verschillende kosten zijn anders ingezet dan oorspronkelijk begroot, zoals verschuivingen in personele inzet en onverwachte uitgaven aan communicatie.

5. Tweede projectduurverlenging niet toegestaan: 
   Volgens het provinciale subsidiebeleid is een tweede verlenging niet toegestaan, tenzij in uitzonderlijke gevallen. De provincie sluit verdere verlenging uit.

6. Zelfstandigheid in 2025 vereist: 
   Vanaf 2025 moet Crossroads zelfstandig functioneren zonder provinciale of rijksmiddelen. Indien dit niet lukt, kan dat leiden tot (gedeeltelijke) intrekking of nihil-vaststelling van de subsidie. De provincie geeft hiermee aan dat het geduld op raakt.

Op 28 maart 2024 gaf de provincie al aan dat de voortgangsrapportage van Crossroads niet conform afspraken was aangeleverd. Op 26 december 2024 ontving de provincie een verzoek tot projectduurverlenging, vergezeld van een verzoek tot wijziging van resultaatverplichtingen. De provincie gleed hierin mee. Op dat moment zouden er alarmbellen moeten afgaan!

Op 1 januari 2025 is directeur Angely Waajen-Crins vertrokken bij Crossroads. Op de website crossroadslimburg.com zijn lovende woorden te lezen, maar de werkelijke reden lijkt de puinhoop binnen de organisatie te zijn.

Waarom heeft B&W van Venray de gemeenteraad voor het karretje gespannen, wetende van de problemen bij Crossroads? Crossroads zou vanaf 2025 zelfstandig moeten kunnen opereren. De provincie concludeert dat dit doel niet is gehaald. Toch komt B&W met een voorstel om meer geld te investeren. Waarom moet Crossroads over de rug van de burgers van Venray overeind worden gehouden met subsidie?

De doelen van Crossroads tot 2025 zijn niet gehaald en de kans dat dit in het vervolgtraject wél gaat gebeuren is klein. Grote kans dus dat we als burgers weer geld in een bodemloze put gooien. Indien de provincie kort op de toegezegde subsidie, mogen wij als burgers dan weer bijlappen?

Waar zijn de garanties dat er geen extra kosten naar de gemeenten worden verlegd, terwijl duidelijk is dat Crossroads niet in staat is een plan uit te voeren of gestelde resultaten te behalen?

Het is onwaarschijnlijk dat het college van B&W geen weet hadden van de problemen die de provincie met Crossroads had. Er vindt regelmatig bestuurlijk overleg plaats. B&W heeft de plicht om zich goed te informeren alvorens een voorstel aan de raad te doen. Dit geval heeft de schijn van misleiding.

Mogen wij als burgers in Venray weer bijdragen aan het in leven houden van een organisatie die niet meer wordt ondersteund door het Rijk of de provincie? Wat betreft de zelfstandigheid per 2025 is het een lachertje. Crossroads bedelt nu bij de drie gemeenten om geld. De individuele burger in Venray, Venlo en Horst aan de Maas mag omgerekend weer €2,20 per jaar per inwoner betalen.

Hieronder volgen enkele risico’s op basis van bestuurlijke informatie en gegevens van de Crossroads-website:

Wederom twee rode vlaggen!

• Onduidelijke en niet-meetbare impact van het project
• Hoge financiële kwetsbaarheid en afhankelijkheid

Problemen met ondoorzichtige organisaties als Crossroads kennen we uit de dossiers zoals Greenport en Californië BV. Er zijn symptomen zichtbaar die zich voordoen in dit soort organisaties zoals:

Gebrek aan controle en toezicht

Doordat Crossroads opereert in een grijs bestuurlijk gebied – geen zuivere overheidsinstantie, maar grotendeels gefinancierd met publiek geld – is democratisch toezicht beperkt. Gemeenteraden krijgen pas achteraf informatie en worden niet of onvolledig geïnformeerd over risico’s.

Verwevenheid leidt tot belangenverstrengeling

Er is sprake van een verweven netwerk van personen die als ambtenaar, bestuurder, politicus én subsidieverstrekker optreden. Hierdoor kunnen persoonlijke of partijpolitieke belangen zwaarder wegen dan het publieke belang.

Onrechtmatige subsidiepraktijken

Kosten die niet subsidiabel zijn worden via constructies alsnog doorbelast, bijvoorbeeld door personeel op de loonlijst van gemeenten te zetten, waarna deze wordt “uitgeleend” aan EDB CL. Dit is niet transparant en neigt naar budgettaire trucs.

Netwerkcorruptie en politieke pampering

Posities worden onderling verdeeld via informele netwerken, waarbij persoonlijke loyaliteiten belangrijker lijken dan competentie of resultaat. Falen wordt niet bestraft: carrières gaan door, projecten krijgen nieuwe namen, en subsidies blijven stromen.

De €2,20 per burger is waarschijnlijk slechts het begin. Het is wachten tot Crossroads opnieuw aanklopt bij de gemeente voor meer geld. Een welgemeend advies: trek nu de stekker uit dit plan en laat het verlies bij de provincie, niet bij de burgers van Venray.

Conclusie: 

Crossroads is een schoolvoorbeeld van hoe ondoorzichtige publiek-private samenwerkingen kunnen uitmonden in bestuurlijke zelfbediening. Zonder duidelijke verantwoordelijkheden, transparante financiële verslaglegging en heldere rolverdeling ontstaat een cultuur van netwerkcorruptie: een informele elite die zichzelf in stand houdt op kosten van de belastingbetaler.